Met de fiets van Lier naar Amsterdam

vrijdag 21 oktober 2016
timer 6 min
'D
'De laatste week van augustus fietste ik met vrouw en twee kinderen van 11 en 13 jaar oud van Lier naar Amsterdam (via Breda, Dordrecht en Gouda). We vertrokken maandag, arriveerden vrijdag in het Vondelpark en zondag spoorden we huiswaarts met de trein. Niet alleen goed voor een totale fietsafstand van 326 kilometer, maar ook voor enkele interessante vaststellingen over fietsen in Vlaanderen en Nederland.

Lang leve de fiets!

Laat ons beginnen met het allerbelangrijkste: de fiets is een geweldig ding. Als de fiets niet bestond, moest hij dringend worden uitgevonden. Niet alleen begint een fietsvakantie echt vanaf de eerste meter, fietsen is ook een geweldige manier om echt de omgeving te ervaren en contact te leggen met de locals. Hoe gemakkelijk je in gesprek geraakt, het bleef me verbazen. En nee het ligt niet aan mij, want zonder fiets overkomt me dat nooit. Wat een verschil met de autovakantie waarbij je eerst een rit van meer dan 1000 km moet maken voordat je totaal over je toeren in dat lieflijk dorpje in Italië arriveert. En nee, het weer is niet altijd beter in het zuiden, na een week fietsen in Nederland was ik meer gebruind dan collega’s die twee weken Spanje achter de kiezen hadden.

We hebben onze fietsvakantie naar Amsterdam dus geen seconde betreurd. Net zoals veel Vlamingen fietsen we regelmatig, en niet -zoals sommige Vlamingen- alleen maar in de weekends. Dat is trouwens een uitdaging in Vlaanderen: de weekendfietsers ook tijdens de week op pedalen te krijgen. Gelukkig verandert dit de laatste tijd, o.a. dankzij de fietssnelwegen en de elektrische fietsen kiezen meer en meer Vlaamse forenzen voor de fiets. Voor de liefhebbers van cijfers: in Vlaanderen wordt er jaarlijks gemiddeld 643 km per inwoner gefietst, in Nederland haalt men er 864. Bron: OECD 2013 en Onderzoek verplaatsingsgedrag Vlaanderen 4. Of ook: http://www.statista.com/chart/3261/more-cyclists-in-a-country-means-fewer-fatal-crashes/.

Verkeerskundige verrassingen

De grootste verkeerskundige verrassing -en die soms tot gevaarlijke situaties leidde voor mezelf en mijn kinderen- was dat de Nederlanders, of toch Nederlandse automobilisten, de wet strikter interpreteren dan de Vlamingen. Als een Nederlandse automobilist voorrang heeft op een fietser, neemt hij die ook. De gemiddelde Vlaamse automobilist stopt bijna altijd voor een fietser, ook als deze laatste voorrang heeft. Misschien omdat de Vlaamse automobilist meer bewondering heeft voor de fietser?

Om in Vlaanderen dagdagelijks te fietsen, moet je toch nog vaak op je tanden bijten. Enkele voorbeelden: de systemen waarmee fietsers sneller groen krijgen aan verkeerslichten, de fietspunten aan stations en de bewaakte fietsstallingen zijn in Nederland vaak heel goed. Deze goede voorbeelden bestaan ook in Vlaanderen, maar het zijn nog te vaak uitzonderingen. Het sterkt het gevoel dat Nederland fietsers echt in de watten legt en dat de fietsbeleving zeer goed scoort.

Wat ons wel opviel: de Nederlandse fietspaden, toch die waar wij over reden, zijn niet veel beter en soms zelfs slechter dan de Vlaamse. Hoe komt het dan dat we over het algemeen fietsen in Nederland toch als zeer positief ervaren? Uiteraard slagen de onbescheiden Nederlanders er veel beter dan Vlaanderen in om hun fietsbeleid te verkopen. Als er ergens enkele meters verwarmd fietspad ligt, wordt er onmiddellijk een ‘Fietsambassade’ ingeschakeld om heel de wereld niet alleen te informeren over dit heuglijke feit, maar om het concept ook nog te verkopen. En wij bescheiden Vlamingen geloven dat, vooral als we er zelf nog niet gefietst hebben.

Natuurlijk is het Nederlandse fietsbeleid meer dan peptalk, Nederland kiest er bijvoorbeeld consequent voor om fietsers en gemotoriseerd verkeer buiten de steden te scheiden. We hebben op onze fietstocht nergens in Nederland nog aanliggende fietspaden aan gewestwegen bemerkt. Jammer genoeg bestaan deze zogenaamde zelfmoordstrookjes in Vlaanderen nog wel.

 

Betere ruimtelijke ordening, betere verkeersveiligheid

Uiteraard heeft Nederland de ruimte om verschillende verkeersdeelnemers te scheiden. De Nederlandse ruimtelijke ordening is veel beter en veel duidelijker dan de Vlaamse. Wat dat betreft is Nederland een heel duidelijk land: ofwel ben je tussen de mensen in de stad ofwel tussen de koeien op het platteland. Zelfs het laatste stuk naar Amsterdam was heerlijk rustig. Gewoon zalig fietsen langs de Amstel en plots sta je in het centrum van Amsterdam. In Vlaanderen ben je veel vaker in een soort tussengebied. Het is eigenlijk een klein mirakel dat we er het versnipperde Vlaanderen in slagen om deftige fietssnelwegen aan te leggen. Deze Vlaamse ruimtelijke wanorde is ook één van de hoofdoorzaken van onze slechte verkeersveiligheidscijfers. Als je op bijna elk moment bijna alles kan verwachten, is het risico uiteraard vele malen groter. Concreet doet Nederland het dan wat verkeersveiligheid betreft een stuk beter dan Vlaanderen. In Nederland vielen er in 2015 621 doden (30 dagen) te betreuren, of 36,5 doden per miljoen inwoners. In Vlaanderen gaat het in 2015 in totaal om 378 doden. Dit geeft 58,5 doden per miljoen inwoners. Bron: Statbel, 2016.

In de ongevallencijfers voor fietsers maakt dit niet zo heel veel verschil, met dit verschil dat er Nederland meer wordt gefietst. In Nederland waren er in 2014 en 2015 telkens 185 fietsdoden op 16.950.000 Nederlanders geeft dat 10,9 per miljoen. In België gaat in 2014 en 2015 respectievelijk om 69 en 72 fietsdoden op 6.471.996 Vlamingen = 11,2 per miljoen. Bron: Rijksoverheid, 2016

Veilig op de fiets

Verder stelden we vast dat Nederlanders zich over het algemeen veilig voelen op de fiets. Fietshelmen en fluo kledij zijn de spreekwoordelijke naalden in de hooiberg. Cijfers van het Europees ESRA onderzoek bevestigen dit. Slechts 43% van de Nederlanders pleit voor fluo materiaal voor fietsers in het donker, in België gaat het om 68%. Slechts 19% van de Nederlanders pleit voor een verplicht gebruik van de fietshelm, ongeveer de helft van de Belgen is er wel voor gevonden (46%). Bovendien fietsen Nederlandse kinderen vroeger dan Vlaamse zelfstandig. Ik zag regelmatig kinderen van ongeveer 10 jaar alleen van en naar school fietsen. In Vlaanderen laten veel ouders hun kinderen pas zelfstandig fietsen vanaf 12 jaar. In het ESRA onderzoek geven de Nederlanders zich een score van 6,7/10 betreffende voelt zich veilig op de fiets. In België is dat amper 5,4/10. Deze cijfers worden bevestigd door een bevraging die de VSV, de Vlaamse overheid en de krant Het Laatste Nieuws organiseerden bij het begin van het nieuwe schooljaar: bijna 75% van de kinderen voelt zich weleens onveilig in het verkeer en 85% van de ouders maakt zich weleens zorgen als hun kind alleen onderweg is.

Ik fiets en ik ben mijn fiets

Het viel ons tenslotte ook op dat we in vergelijking met de gemiddelde Nederlander op dure fietsen rondreden. Weinig Vlamingen, studenten uitgezonderd, willen gezien worden op de wrakken waar Nederlanders zich zonder enige schaamte mee vertonen. Dit ligt volgens mij vooral aan het feit dat fietsen in Vlaanderen nog veel meer een statement is: ‘ik fiets en ik ben mijn fiets’. En natuurlijk is wielrennen in Vlaanderen een immens populaire sport. Al die mensen die hun wielerhelden gaan aanmoedigen, dromen van hetzelfde kwalitatieve materiaal. Voor de modale Nederlander is een fiets gewoon een manier om zich te verplaatsen. Als het rijdt, is het allang goed. Met deze nuance: Nederlanders geven net als Vlamingen wel geld uit aan de elektrische fiets. Wij stelden tijdens onze fietsweek, zeker buiten de steden, vast dat de gewone fietsen eerder de uitzondering dan de regel worden. Ik ben er zeker van dat dat aantal de volgende jaren nog zal toenemen. Ook voor fietsvakanties. Wij denken alvast na over onze volgende bestemming.'

Eddy Klynen, coördinator VSV, constateert tijdens zijn fietsvakantie opmerkelijke verschillen tussen fietsland België en fietsland Nederland

Reactie plaatsen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.
mail_outline

Aanmelden voor de nieuwsbrief