Verkeersveiligheid, leren van Europa

donderdag 25 augustus 2016
timer 4 min
Wat ‘we’ van elkaar geleerd hebben is lastig te zeggen, maar ik kan wel zeggen wat ik op 25 mei heb geleerd

'We zijn toch ongeveer ‘wereldkampioen verkeersveiligheid’, samen met de Engelsen en de Zweden? Nee, helaas, dat is niet meer zo. Inmiddels zijn we in de EU28 gezakt naar plaats 9, aldus de European Transport Safety Council. Bij deze ranking wordt gekeken naar het aantal verkeersdoden per miljoen inwoners. En kijk je naar ‘de verbetering in de afgelopen 5 jaar’ dan staan we zelfs op plek 24.

 

Geen betrouwbaar EVG-cijfer

Voor ernstig verkeersgewonden (EVG) is de situatie onduidelijk omdat we tot de weinige landen behoren die het aantal EVG goed kent. De meeste landen baseren zich op verregaand onvolledige registraties. Er is eigenlijk geen betrouwbaar Europees cijfer voor ernstig verkeersgewonden te geven.

 

Leren van de buren

Toch is er vast iets te leren van de buren. Ter gelegenheid van het Nederlands voorzitterschap van de EU hebben ETSC, FERSI (Forum of European Road Safety research Institutes) en SWOV dan ook in het Huis van Europa in Den Haag het debat ‘Prevent crashes, reduce injuries, save lives’ georganiseerd. Zo’n 80 onderzoekers, beleidsmakers, en andere stakeholders, deelden hier op 25 mei de stand van zaken rond het Europese onderzoeksbeleid en het Nederlandse verkeersveiligheidsbeleid. Ook kwam de auto-automatisering aan bod en de vraag welke rol mensen dan nog spelen.

 

Europese Pubquiz

En helaas, zelfs tijdens een Europese pubquiz over de veiligheid van fietsers bleek ook hier ‘die Mannschaft’ te sterk voor Nederland. Tot slot was er een doorkijk naar de proactieve aanpak waarbij je niet (primair) meer stuurt op aantallen slachtoffers maar op Safety Performance Indicators, SPI’s. Dat zijn indicatoren waarvan we het verband met verkeersveiligheid goed kennen, zoals snelheid, alcohol of wegontwerp. Die aanpak maakt het makkelijker om ieders bijdrage aan een gezamenlijke aanpak concreet te maken. Goed nieuws: Zweden loopt hierin voorop, maar Nederland is bezig met een inhaalslag.

 

Wat ‘we’ van elkaar geleerd hebben is lastig te zeggen, maar ik kan wel zeggen wat ik op 25 mei heb geleerd:

 

- een helmplicht voor kinderen (t/m basisschool) kan goed uitpakken. In Oostenrijk heeft het geleid tot meer helmdracht en minder hoofdletsel, zonder dat er minder werd gefietst. Ouders zijn er blij mee;

 

- zelfs als alle auto’s volledig zelfrijdend zijn, heb je voetgangers en fietsers, waar de auto mee moet ‘verkeren’. Volledig zelfrijdend vraagt dus iets van de infrastructuur zodat je ‘de ander’ op tijd ziet, ook als die er nog niet is. Zo lang dit ‘zicht’ niet (overal) het geval is, blijft gedrag heel belangrijk in het voertuig zelf;

 

- in 2015 steeg het aantal verkeersdoden ook in landen om ons heen. Het lijkt erop dat dit vooral ook auto-inzittenden trof. Dit zou dezelfde oorzaak kunnen hebben;

 

- het aantal verkeersdoden in de EU is tussen 2000-2010 bijna gehalveerd. Deze halvering is ook het doel voor de periode 2010-2020. Tot en met 2013 lagen we daarvoor aardig op koers. Maar na de crisis, in 2014 en 2015, is er geen sprake van een daling meer en is het doel toch nog ver weg. Overigens bevestigt de OECD (ITF) in een recente studie het verband tussen economische groei en meer verkeersdoden, weliswaar statistisch en (nog) niet causaal);

 

- ook in de rest van Europa zie je een verschuiving van ‘drink-drivers’ (automobilisten die teveel hebben gedronken) naar ‘driving-drinkers’ (mensen met een drankprobleem). Als alcoholgebruik een ziekte is (geworden), wat betekent dit dan voor maatregelen als het alcoholslot? Betaald door zorgverzekeraars?

 

- de Zweedse proactieve SPI-aanpak geeft meer inzicht in verkeersonveiligheid, maar dat op zich is nog niet genoeg om het probleem aan te pakken. Met name bij de aanpak van te hoge snelheden is er eigenlijk geen verbetering en bij alcohol nauwelijks. Minder dan de helft houdt zich aan de limiet buiten de kom en nog geen tweederde binnen de kom. Met voertuig- en infrastructuur-SPI’s gaat het duidelijk beter.’

 
Auteur: Rob Eenink

Rob Eenink, hoofd Gedrag en ITS bij SWOV en mede-organisator naast FERSI en ETSC van het Europese verkeersveiligheidsdebat in het Huis van Europa op 25 mei in Den Haag

Reactie plaatsen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.
mail_outline

Aanmelden voor de nieuwsbrief