Highlights uit het hbo-onderwijs (VK 5/2015)

Aflevering 5:
* Aanstormend mobiliteitstalent stapt op de e-fiets in Almere,
* ICT en Mobiliteitstudenten in Zwolle ontwikkelen samen een ‘groene golf’ voor fietsers,
* Vier NOVI-studenten blikken terug,
* NHTV haalt het werkveld in huis,
* NHL helpt studenten aan een eerste job.

Windesheim Flevoland, Adriaan Walraad: ‘Altijd mooi om een nieuwe lichting aanstormend mobiliteitstalent van start te zien gaan. Tijdens de introductieweek werden de nieuwe eerstejaars Mobiliteit al meteen uitgedaagd om ideeën aan te dragen om het fietsgebruik in Almere te stimuleren. De gemeente kwam met de vraag hoe het fietsgebruik tussen Almere Poort en Almere Centrum gestimuleerd kan worden. In principe ligt er fantastische infra, maar het gevoel leeft dat er meer mensen dan nu op de fiets zouden kunnen stappen.

Mooie bijvangst
De gemeente ondersteunde het onderzoek door elektrische fietsen ter beschikking te stellen. Voor bijna alle eerstejaars was het een eerste kennismaking met dit type fiets. Een mooie bijvangst: deze verkeerskundigen van de toekomst hebben in één klap ervaren hoe het is om elektrisch te fietsen. De discussies over helmplicht en wegontwerp kwamen als vanzelf bovendrijven.

In de eerste week worden eerstejaars studenten nog niet bestookt met vakliteratuur. Kennismaking is het belangrijkste thema: met elkaar, met de docenten en vooral: met de professionele houding die we als opleiding verwachten. De opdracht voor gemeente Almere helpt daar enorm bij. Mooi ook dat de studenten kunnen leunen op iets wat we niet genoeg kunnen benadrukken: de ervaring van de weggebruiker. Benieuwd naar de ideeën die de studenten hebben aangedragen? Nog even geduld.’

Windesheim Zwolle, Armand Gijsman: ‘We kunnen er niet omheen: de digitalisering, de beschikbaarheid van steeds meer open data en de ogenschijnlijk onuitputtelijke mogelijkheden op het gebied van techniek. Dit biedt veel kansen en mogelijkheden binnen het vakgebied van de mobiliteitsdeskundige. Maar hiervoor moeten we wel buiten ons vakgebied treden, over ‘schuttingen kijken’.

Bij de opleiding Mobiliteit van Windesheim Zwolle is daarom een eerste stap gezet om mobiliteitsvraagstukken niet alleen te benaderen vanuit de verkeerskundige kennis maar juist ook met kennis vanuit het vakgebied van de ICT. Studenten van de minor Smart Mobility en de minor IT-Innovations zijn daarom gezamenlijk bezig geweest met een vraagstuk geformuleerd door adviesbureau Keypoint Consultancy: Op welke manier kun je beschikbare (open) data en moderne technieken gebruiken om kansen voor de fiets binnen het stedelijk netwerk te benutten? Studenten zijn een dagdeel in groepen aan de slag gegaan en mochten aan het eind van de dag een ‘pitch’ houden waarin ze hun ideeën hebben gepresenteerd.

In allerlei vernieuwende ideeën werd onder meer gebruik werd gemaakt van de mogelijkheden van Bluetooth, GPS, detectielussen,  informatiepanelen, Led-verlichting, slimme camera’s, zonnepanelen en WiFi-zuilen. Ook werden er nieuwe vaktermen gelanceerd, zoals: ‘fietsdichtheidlussen’, ‘Bikeflow’ en ‘FRIP’ (fiets-route-informatiepaneel).

De dagprijs
Winnaar van de dagprijs was de groep met een LED-volgsysteem in combinatie met fietsdichtheidlussen. Zij werkten een bestaand LED-systeem voor de fiets in Kopenhagen uit tot een ‘zelflerend’ systeem op een fietscorridor. Hierbij worden fietsers geclusterd in groepen waardoor zij gebruik kunnen maken van een soort groene golf voor fietsers. Een succesvolle samenwerking die zeker vervolg gaat krijgen.

 
NOVI Verkeersacademie, Bo Boormans: ‘Studenten die het tweejarige Associate Degree-programma tot Verkeerskundig Medewerker volgen, schrijven aan het eind van het tweede leerjaar een proeveverslag, waarin zij aangeven welke ontwikkeling zij sinds de start van de studie hebben doorgemaakt. Een greep uit de ingeleverde verslagen.

Peter: ‘Tijdens de eerste lesdag werd ons duidelijk gemaakt dat de opleiding een grote impact zou hebben op ons werk en onze privé-situatie. Ik moet bekennen dat ik de nacht erop haast geen oog dichtdeed en me serieus afvroeg waar ik aan was begonnen. Nu, twee jaar later, is de tijd omgevlogen. De gemeentelijke organisatie waar ik werk is sterk aan het veranderen. Mijn afdelingshoofd heeft onlangs aangegeven dat hij een rol voor mij ziet weggelegd in deze nieuwe organisatie.’
Leon: ‘Ze zeggen wel eens dat leren na werktijd je een deel van je leven kost. Ik durf te stellen dat het in mijn geval vijf levens waren. Achteraf gezien heeft het gelukkig allemaal goed uitgepakt en is het einde van leerjaar twee in zicht.’
Robert: ‘Ik heb de afgelopen twee jaar met veel plezier de opleiding voor Verkeerskundig medewerker gevolgd. Het heeft mij verbaasd wat een verandering de opleiding en het werk teweeg hebben gebracht, zakelijk en privé.’
Niels: ‘Ik had nooit durven dromen, dat een mens in twee jaar zoveel ontwikkeling kan doormaken. Uiteraard heb ik er veel in geïnvesteerd, maar het heeft zich meer dan uitbetaald. Recent ben ik ben operationeel verkeerskundige geworden. Dit was zonder deze opleiding nooit mogelijk geweest.’

NHTV haalt het werkveld in huis, Geraldine Berg: ‘Onze Academie voor Stedenbouw, Logistiek en Mobiliteit hecht veel waarde aan kennisdeling en samenwerking met het werkveld. Daarom organiseren wij zogenoemde Meaningful Meetings waarbij ieder kwartaal actuele thema’s en onderzoeken worden gepresenteerd en geëvalueerd met professionals. Op 2 oktober vond de eerste Meaningful Meetings van het nieuwe collegejaar plaats, met workshops over urban intelligence & mobiliteitsmanagement, supply chain management en evenementenlogistiek. Ruim 100 deelnemers bezochten deze bijeenkomst.

Openbaar college

Aan het eind van het programma was er een feestelijke afsluiting, met de viering van het 25-jarig dienstverband van academiedirecteur Leo Kemps. Hij gaf een openbaar college over zijn ervaringen van de afgelopen jaren bij NHTV. Kemps: ‘25 jaar geleden was NHTV primair een onderwijsinstelling. In de afgelopen jaren hebben we ons meer en meer ontwikkeld tot een kennisinstelling, waarbij kennisontwikkeling samen met het werkveld een steeds belangrijke rol is gaan spelen. We doen onderzoek voor en met het werkveld en reizen de wereld over om kennis te vergaren en te delen. De afgelopen 25 jaar is het hbo-onderwijs veranderd. De digitalisering heeft ook in het hbo geresulteerd in een andere onderwijsbenadering, waarbij de digitale leeromgeving nog steeds volop in ontwikkeling is.’

NHL, Cor van der Klaauw: ‘Een belangrijke kwaliteit van het hbo-onderwijs is de praktijkervaring die studenten tijdens hun studie opdoen. Dit geldt zeker ook voor studenten mobiliteit. Zowel in het 2e als 4e jaar lopen studenten een half jaar stage. In het 2e jaar is dit een meeloopstage bij een gemeente en in het 4e jaar betreft het een onderzoeksstage.

Maar er zijn meer mogelijkheden om tijdens de studie praktijkervaring op te doen. De afdeling Built Environment (BE) van onze school beschikt over een kenniscentrum. Dit centrum bemiddelt in de vraag naar en het aanbod van mobiliteitsadviezen. Niet alleen gemeenten en provincies maar ook adviesbureaus en organisaties als Veilig Verkeer Nederland, Fietsersbond, en Leeuwarden VrijBaan komen met opdrachten waarvoor studenten ingezet kunnen worden.

Zo hebben studenten recent voor de Fietsersbond onderzoek gedaan naar de invoering van een Fietsbalans-light-methodiek. Andere studenten hebben op verschillende locaties in het land fietsgedrag geobserveerd ten behoeve van de ontwikkeling van ontwerprichtlijnen voor vergevingsgezinde fietspaden. Ook hebben studenten een bijdrage geleverd aan het rijksprogramma Beter Benutten. Zij inventariseerden de behoefte onder werknemers van onderwijsinstellingen in Leeuwarden om elders in de provincie te werken. Op deze manier biedt het kenniscentrum de student een voorsprong op het verkrijgen van een eerste job in het vakgebied.’