Lusten en lasten gelijk verdelen

woensdag 19 december 2018
timer 3 min
Niet iedereen ervaart economische groei en welvaart in even grote mate. Er zijn bevolkingsgroepen die profiteren van een hoge stedelijke dichtheid en goede verbindingen, terwijl andere de nadelen ervaren. Denk aan opstoppingen voor de deur en een slechte lokale luchtkwaliteit. Internationaal vergelijkend onderzoek in São Paulo, Londen en de Randstad geeft eerste aanbevelingen voor stedelijke- en verkeersplanning.

Karst Geurs is hoogleraar transportplanning aan de Universiteit Twente en leidt het Nederlandse deel van het onderzoek. "Wij kijken naar verschillen in de toegang tot banen tussen verschillende bevolkingsgroepen en vervoerwijzen – auto, openbaar vervoer, fiets – op basis van nieuwe data en analyses. Ook bestuderen we de verschillen in blootstelling aan luchtvervuiling tussen auto, openbaar vervoer en fietsforenzen, met behulp van speciale meetinstrumenten en campagnes. Tot slot krijgen we door enquêtes inzicht in de ervaring van blootstelling aan luchtverontreiniging en de daarmee samenhangende gezondheidseffecten, huisvestingsvoorkeuren en betaalbaarheid en toegankelijkheid van banen."

Verkleinen van de ongelijkheid

Voor São Paulo zijn de resultaten nu bekend. Bevolkingsgroepen die afhankelijk zijn van het openbaar vervoer in São Paulo hebben een veel lagere toegankelijkheid tot banen in het centrum van de stad. Zij worden ook meer blootgesteld aan luchtvervuiling tijdens het woon-werkverkeer en voelen zich meer blootgesteld in vergelijking met degenen die met de auto kunnen reizen. "De ongelijkheid die we al hadden vermoed, is bevestigd", aldus Geurs. "Het verkleinen van deze ongelijkheden is een grote uitdaging voor stedelijke- en vervoerplanning. In Nederland wonen inwoners met lage inkomens in de Randstad wel vaak dicht bij goed openbaar vervoer. De ongelijkheid in bereikbaarheid van werk met auto en ov is in Nederland veel kleiner. De polycentrische ruimtelijke structuur speelt hierbij een belangrijke rol."

Groene infra

Een aantal aanbevelingen geldt specifiek voor de ruimtelijke inrichting van São Paolo. Maar de meeste gelden net zo goed voor de Nederlandse situatie, ook al is de uitgangssituatie verschillend. Geurs: "Allereerst moeten stedelijke planners zich meer bewust worden van zowel ruimtelijke als sociale ongelijkheid. Voor São Paulo geldt dat de mobiliteit van minder bedeelde groepen toeneemt als fiets- en ov-voorzieningen beter worden geïntegreerd. Verbeteringen in fietsvoorzieningen en infrastructuur kunnen van de fiets en het openbaar vervoer een alternatief voor de auto te maken. Verder is het zaak om onveiligheid en blootstelling aan luchtvervuiling vanaf het begin van het plannen van nieuwe infrastructuur te vermijden. Vergoot daarbij de afstand tussen bijvoorbeeld auto’s en fietsers en voetgangers, zodat zij zo min mogelijk uitlaatgassen inademen. Gebruik groene infrastructuur als bomen en heggen als buffers om de blootstelling van voetgangers en fietsers in stedelijke omgevingen te verminderen."

Vuilste gebied eerst elektrificeren

Om fietsen en lopen tot een beter alternatief te maken voor gemotoriseerd verkeer in Sao Paulo, is het verder belangrijk om in fietspaden, trottoirs en openbare verlichting te investeren. In Nederland hebben we veel meer en betere infrastructuur voor fietsers en voetgangers. Gebieden waar veel werkgelegenheid en recreatiemogelijkheden zijn, moeten zo worden gepland dat iedereen ervan kan profiteren. Ook moet stedenbouw rekening houden met de luchtkwaliteit bij het bepalen van de nabijheid van woningen bij hoofdwegen. Geurs: "Verder doen we aanbevelingen op het gebied van participatie en voorlichting. Beleid kan dan meer gericht worden op de lokaal gevoelde behoeften. En tot slot kan een versnelde elektrificatie van de voertuigen in de stad, waaronder bussen, natuurlijk helpen tegen luchtvervuiling. Geef dan prioriteit bij de implementatie van deze nieuwe technologieën aan de meest vervuilde gebieden met lage inkomens."

 
Auteur: Ymkje de Boer, NWO

mail_outline

Aanmelden voor de nieuwsbrief

Reactie plaatsen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.