Beetje biologie voor verkeerskundigen kan geen kwaad

Schoenmaker: “Rond 2004-2005 dreigde een bouwstop omdat Europese richtlijnen op het gebied van luchtkwaliteit overschreden werden op plekken langs drukke wegen. Die dreiging zorgde voor veel aandacht, waaronder voor oplossingen met plaatsing van groen. Daarna werd het onderwerp minder urgent, omdat bleek dat het zogenaamde ‘vereffenen’ mocht.” Overheden mochten een  berekening maken over een groter gebied waardoor pieken vaak gecompenseerd werden.

BELW Advies werkte veel samen met het Belgische VITO (een Vlaams instituut vergelijkbaar met TNO). Dit instituut maakte in 2013 een rapport over de precieze effecten van groen op  luchtkwaliteit  in de stad per type straat. Opvallende conclusie: bomen langs een weg hebben vaak lokaal een negatief effect op de luchtkwaliteit. Ook in het Nederlandse handboek Beplanting en luchtkwaliteit (2012) van het CROW komt die conclusie terug. Regionaal is er wel een positief effect. 

Schoenmaker: “Bomen en planten kunnen fijnstof afvangen. Planten pikken ook het gas NO2 op als voedsel. Bomen leggen C02 vast. Dus ja, bomen planten helpt, maar het moet wel met beleid. Per locatie is de situatie anders, en dat betekent dat lukraak bomen planten langs een weg soms het tegenovergestelde effect kan hebben.” 

Je moet begrijpen wat er precies gebeurt, zegt Schoenmaker. De windrichting speelt een rol. Je kunt gebruik maken van de turbulentie boven een groep bomen, zodat achter de bomen een luwe zone met minder vervuiling ontstaat. Zorg voor voldoende doorstroming van lucht, zodat de vervuiling wordt weggevoerd. Kies de juiste soorten bomen en struiken. Schoenmaker: “Zo zijn er allerlei ontwerpregels die je moet kennen.” 

Het is dus maatwerk. “Ja, je kunt wel overal Robinia’s planten, dat zijn bomen die de meeste  N02 opvangen, maar als de bomen er niet passen, dan zijn er ook alternatieven. Je plant een boom voor 20 jaar, dus let op welke vervuiling je wilt tackelen, want over 20 jaar rijden er misschien andere auto’s rond.” 

Wat zou u verkeerskundigen adviseren? “Verdiep je een beetje in biologie en in de ontwerpregels. Er zijn heel veel mogelijkheden om met groen de omgeving te verbeteren. En deze oplossingen zijn niet duur.” 

Nieuw: GroenEffect 

GroenEffect is een nieuwe titel van Acquire Publishing die inzoomt op de effecten van groen in de openbare ruimte, gebouwen, onderwijs en zorg.  
Ook organiseert GroenEffect, zogenoemde EffectGesprekken op groene locaties. Meer informatie: www.groeneffect.nl.

Dit artikel is verschenen in Verkeer in Beeld 1/2018

 
Auteur: Karin Broer