TU Delft en Gazelle ontwikkelen slimme fiets

De TU Delft en Gazelle hebben gezamenlijk een prototype ontwikkeld van een slimme fiets. De fiets heeft een hulpmotor in de stuurkolom, die ingrijpt zodra de fietser dreigt om te vallen.

Het hulpsysteem in het prototype kan de fiets stabiel houden bij snelheden boven de vier kilometer per uur. Volgens de SWOV neemt het aantal ongevallen bij fietsers toe, vaak doordat de fietser zelf de controle over de fiets verliest. Dit gaat dan vaak om ouderen, een doelgroep waarbij een valpartij ook eerder ernstige gevolgen kan hebben.

De TU Delft en Gazelle willen daarom het aantal fietsongevallen terugdringen, en een stabiliteitssysteem is zeker bij e-bikes een gewenst hulpmiddel. Het 'steer-assist'-systeem is het eerste systeem ter wereld dat een fiets rechtop kan houden. De motor in de stuurkolom stuurt bij op het moment dat de fietser dreigt om te vallen.

"Met dit systeem kunnen boven een snelheid van 4 km/h de fiets en rijder stabiel worden gehouden", zegt onderzoeker dr.ir Arend Schwab van de TU Delft.

Onderzoek
De TU Delft heeft de afgelopen vijftien jaar onderzoek gedaan naar waarom een fiets wel of niet omvalt. Enkele jaren geleden heeft Schwab gepubliceerd over de theorie achter de stabiliteit van de fiets. "Er is toen onder meer een wiskundig model ontwikkeld met zo’n 25 fysieke parameters, dat goed bleek te kunnen voorspellen óf, en bij welke snelheden, een bepaald fietsontwerp stabiel is. We hebben ook experimenteel aangetoond dat de inzichten hierover kloppen."

Algoritmes
Op basis van deze fundamentele kennis is het idee ontstaan om de rijder actief te kunnen ondersteunen en de fiets nog stabieler te maken, via een steer-assist systeem. "De technische uitvoering is niet eens zo moeilijk", zegt Schwab. "Je hebt een sensor nodig die meet hoe snel de fiets omvalt, een motortje dat de stuurkolom kan bijsturen en een processor die dat motortje aanstuurt. Het moeilijke gedeelte zit vooral in het vinden van de goede algoritmes waar de processor mee moet werken. En daarvoor was ons wetenschappelijke onderzoek over hoe een fiets eigenlijk stabiel blijf, van enorm belang."

Voorlopig blijft het bij een prototype. Gazelle en de TU Delft gaan verder onderzoek doen.