Effectief ASO-project Rotterdam roept ook weerstand op

Het repressieve karakter van de Rotterdamse Aanpak Scooteroverlast, ASO, stuit op enige weerstand in de verkeerswereld, ondanks aantoonbaar succes. Dit bleek op het 2e landelijk congres Gedragsbeïnvloeding in het verkeer. ‘Doe meer dan alleen ingrijpen van politie en rechter’, roept de een, ‘of ga met deze jongeren rond de tafel zitten en probeer ze zo te beïnvloeden’, stelt een ander voor. ‘Nee’, houdt ASO-woordvoeder Joop van der Hor het publiek voor. Praten met deze jongeren helpt niet. ‘Dat stadium zijn wij allang voorbij.’

Voor het regiokorps Rotterdam-Rijnmond was vorig jaar de maat vol. Tijdens illegale straatraces, waarvan videobeelden op het congres werden getoond, scholen ze samen; de harde kern van de scooterjeugd die voor onaanvaardbare overlast in de wijken zorgt. Niet alleen werden de scooters hoog opgevoerd in snelheid en geluid, ook werd er gepocht met het rijden op één wiel, natuurlijk zonder helm. De scooter als verlengstuk van hun penis, zo typeert Van der Hor, de scooterbeleving van deze groep Rotterdamse jongeren die straten en trottoirs zeer onveilig maakt. Naast verkeersovertredingen pleegt de probleemgroep met de scooters ook strafrechtelijke overtredingen, zoals berovingen of veroorzaakt aanrijdingen, zelfs met dodelijke afloop. In overleg met het lokale openbaar ministerie heeft de regiopolitie een regressief beleid ontwikkeld om de scooteroverlast rigoureus aan te pakken. Overtreders krijgen naast een proces verbaal een waarschuwingsbrief. Bovendien wordt er een persoonsgebonden dossier aangemaakt. Bij een volgende overtreding, die soms nog dezelfde dag plaats vindt, wordt de brommer door de politie in beslag genomen totdat de rechter een beslissing neemt over het voertuig. Voorafgaand aan de ASO-jacht heeft de regiopolitie een intensieve interne communicatie gevoerd over de nieuwe aanpak onder de 6000 collega’s van de 11 betrokken districten, gevolgd door een extern communicatieoffensief via diverse media. Vanaf oktober vorig jaar is gedurende zes weken intensief gecontroleerd. In deze periode zijn 935 scooters en bromfietsen gecontroleerd, 12 aanhoudingen verricht, 1045 mini-pv’s uitgedeeld en 374 overtredingen van geluid en snelheid vastgesteld. 117 scooters zijn in beslag genomen. Een opsteker voor het ASO-project was de eerste rechterlijk uitspraak naar aanleiding van de nieuwe aanpak. Met de nadruk op ‘U bent gewaarschuwd’, motiveerde de rechter zijn harde vonnissen. Een aantal brommers keert terug naar de eigenaar op voorwaarde dat verzekering en brommercertificaat in orde zijn en de scooter is voorzien van de standaarduitrusting. Vier scooters uit de eerste lichting zijn door de rechter definitief aan het verkeer onttrokken.
Aspirientjes
Ondanks de concrete resultaten stuitte de Rotterdamse aanpak op kritiek van verkeerskundigen op het congres in het teken van gedragsbeïnvloeding. ‘Ik zie het als aspirientjes geven, want werkt het structureel en pak je het gedrag van de jongeren hiermee echt aan? vroeg Fred van den Beemt, beleidsmedewerker verkeersveiligheid van de provincie Drenthe. Van der Hor erkende de gedragscomponent in de overlast, maar nodigde Van den Beemt uit om eerst een dagdeel mee te lopen en dan nog eens verder te praten. Hoewel de politie Rotterdam-Rijnmond de ASO-aanpak graag tot landelijk beleid ziet uitgroeien, werd wel erkend dat het effect vooral betrekking heeft op hardnekkige overtredingen door veelplegers, een probleem dat over het algemeen (rand)stedelijk is. ‘Maar hoe je er ook over denkt, vatte dagvoorzitter Cees Wildervanck de discussie samen, ‘de intensieve interne en externe communicatiecampagne rond dit project is een positief voorbeeld.’