Luchtzak maakt vloeistoffentransport veiliger

Bulkvloeistoffen kunnen veel veiliger vervoerd worden door wetgeving aan te passen. Dr. Ir. Erik Eenkhoorn (1957) ontwikkelde een systeem dat voorkomt dat tankvrachtwagens kantelen. Hij promoveerde met zijn proefschrift ‘Products to mitigate liquid sloshing’ aan de faculteit Engineering Technology van de Universiteit Twente.

Bestaande wetgeving is debet aan de talloze ongevallen met tankwagens: voor het vervoer van vloeistoffen in tankwagens bestaan namelijk geen strikte regels. “Als de lading bestaat uit blikken olie, moet je ze verpakken in dozen en die vastzetten met folie en spanbanden. Zo voorkom je dat de lading tijdens het rijden gaat bewegen. Maar het transport van 20.000 liter olie in een tank van 40.000 liter gebeurt zonder een goede zekering, waardoor de vloeibare lading klotst in de tank. Met alle mogelijke gevolgen”, vertelt Eenkhoorn.

Slingerschotten
Wetgeving bepaalt dat tankvrachtwagens met gevaarlijke vloeistoffen, zoals olie, moeten beschikken over slingerschotten met gaten. De schotten vertragen de voorwaartse beweging van de lading bij het remmen. Een slechte oplossing, blijkt uit het promotieonderzoek van Eenkhoorn.

“De schotten geven geen zijwaartse stabiliteit, waardoor de kans op kantelen in bochten of noodsituaties groot blijft. Bovendien zijn de schotten niet verplicht voor bijvoorbeeld mest of melk. Dit onderzoek toont aan dat het dynamisch gedrag van elke vloeistof in een tankauto gevaarlijk is, zolang je de lading niet goed zekert.”

Cairbag
Eenkhoorn, eigenaar van een bedrijf in research en ontwikkeling van innovatieve producten, deed tien jaar lang onderzoek naar een alternatief voor de slingerschotten. Het resultaat is een opblaasbaar systeem (Cairbag), een soort luchtzak van rubber of TPU, die in de tank wordt geplaatst. De vormvaste zak vult de loze ruimte in de tank en vangt de druk van de bulkvloeistof op, zodat de lading bij beweging niet meer kan klotsen.

Dat heeft volgens Eenkhoorn een extra voordeel. “Omdat de lading onder het rijden niet beweegt, bespaar je 5 tot 6 procent brandstof. Slingerschotten vernietigen juist energie en kunnen leiden tot hoge boetes vanwege de milieuschade die ze toebrengen.”

Wetswijziging

Om het aantal ongevallen met gekantelde tankvrachtwagens te verminderen moet wetgeving wereldwijd worden aangepast, concludeert Eenkhoorn in zijn proefschrift. “Voor het transport van vaste ladingen en bulkvloeistoffen moeten dezelfde regels gelden. Het verplicht gebruik van slingerschotten moet heroverwogen worden. Voor zo’n wetswijziging is wetenschappelijke onderbouwing nodig. Die onderbouwing is er nu met dit onderzoek. De lobby richting overheid heeft zo een krachtig instrument in handen om die noodzakelijke verandering te realiseren.”