'Mengkraan' voor doorgaand en regionaal verkeer rond Eindhoven

'Slecht, de bereikbaarheid is gewoon slecht en zal met de werkzaamheden nog verder verslechteren'. Lucien Panken van het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven windt er geen doekjes om. Het vijfjarenplan om de A2 aan de Eindhovense westkant tot 2010 grondig op de schop te nemen, vormt de directe aanleiding voor 23 overheden om te tekenen voor een regionale netwerkvisie. 'Gebiedsgericht benutten' moet een verkeersinfarct in de Noord-Brabantse zuidoosthoek voorkomen. Maar ook na de werkzaamheden zal de regionale regie nodig blijven.
Eind dit, uiterlijk begin volgend jaar start de ombouw van de A2 tussen Ekkerswijer en Leenderheide aan de noordwest- respectievelijk zuidkant van Eindhoven. Dit stuk van ongeveer 17 km autosnelweg van nu 2 x 2 en soms 2 x 3 rijstroken wordt omgetoverd tot een geheel nieuw wegbeeld met 4 x 2 en soms 4 x 3 rijstroken. Die opdeling vloeit voort uit een splitsing van doorgaand verkeer en verkeer met een regionale bestemming. Hoe gunstig voor de lange termijn ook, deze ombouw zet de nu al moeizame verkeersdoorstroming in de Eindhovense regio op scherp.
Eerder proclameerden Transport en Logistiek Nederland en verladersorganisatie EVO al dat dit stuk van de Eindhovense rondweg de duurste filebron van Nederland is, met een jaarlijkse schadepost van 54 miljoen euro. 'Het wordt een gigantische operatie', erkent projectleider Panken. Zo dreigt er een tijdelijk gat te worden geslagen in de verbinding Amsterdam-Antwerpen. Pluspunt is dat de overheden in het gebied met de regionale netwerkvisie de handen ineen hebben geslagen, hetgeen volgens Panken een ommekeer is ten opzichte van de oude situatie, waarin men voornamelijk bezig was het eigen straatje schoon te vegen.

Netwerkvisie
Met die mentaliteitsomslag is de weg vrij gemaakt voor het grootste gebiedsgericht benutten-project tot nu toe. Voor het plan van aanpak wordt gebruikgemaakt van de zogeheten Regionale Benuttingsverkenner. Deze netwerkvisie is volgens Panken te beschouwen als een kaart met zes categorieën stroomwegen (van zowel rijk, provincie als gemeenten). Categorie 1 betekent bijvoorbeeld dat het verkeer coûte que coûte bij gelijkblijvende kwaliteit moet blijven stromen. Daaronder vallen niet alleen snelwegen maar ook provinciale verbindingen, alsmede een stuk van de Eindhovense gemeentelijke stadsring. Omgekeerd zijn er stukken autosnelweg in categorie 3 geplaatst waar doorstroming minder belangrijk is.
De prioritering en kwaliteitsniveaus per stroomweg binnen dit BB-ZOB-project ('Beter Bereikbaar Zuidoost-Brabant') leiden tot regelscenario's waarmee een nog in te stellen regionale verkeerscentrale de 'mengkranen' op verkeersgebied gaat bedienen. 'Zo zal men bijvoorbeeld kunnen ingrijpen in VRI's door verkeer op een gemeentelijke weg langer rood te geven. Plaatselijk buffert dan het verkeer en ontstaat er mindere kwaliteit. Maar elders kan de stroom daardoor gaande blijven’, aldus Panken,
BB-ZOB moet waken over doorstroming en verkeersleefbaarheid in de gehele Noord-Brabantse zuidoosthoek. Het gebied heeft van oudsher ook veel verkeer van en naar het Ruhrgebied te verstouwen. Maar ook aan de oostkant van Eindhoven wringt de schoen omdat hier in de ruit een tangent ontbreekt. Van een rijksweg is hier voorlopig geen sprake. Wel studeert de regio op mogelijkheden om dit 'gat' zelf te dichten.
Formeel geldt BB-ZOB voor de periode tot en met 2010, dus tot het moment dat het karwei aan de A2 aan de westzijde geklaard moet zijn. Panken veronderstelt evenwel dat tegen die tijd de druk op het onderliggend wegennet inmiddels zo zal zijn gegroeid dat een regionale regie- en coördinatiefunctie ook na dat jaar niet gemist kan worden.