Met parkeertarieven sturen op ‘schoner’ autogebruik

Verschillende gemeenten onderzoeken hoe gedifferentieerde parkeertarieven kunnen worden ingevoerd. Er moet evenwel nog een landelijk licht op groen, want een wetswijziging moet mogelijk maken dat gemeenten bevoegd zijn parkeerbelasting te heffen ‘ter verbetering van de milieukwaliteit’. Belonen van ‘schone’ auto’s via parkeerbelastingen zal niet voor 1 januari 2009 zijn beslag vinden. Ondertussen werken de gemeenten hun plannen uit. Nijmegen is het verst.

‘Sturen op bewuster autogebruik’, zo wordt de beleidskoers in Nijmeegse parkeerplannen omschreven. Lagere parkeertarieven en andere voordeeltjes op parkeergebied moeten aanschaf en gebruik van ‘schone’ auto’s aantrekkelijk maken. Voordat gemeentelijke wensen om parkeerbelastingen en de milieuvriendelijkheidsgraad van voertuigen aan elkaar te relateren in vervulling kunnen gaan, is een wijziging van de Gemeentewet nodig. Overeenkomstig deze wet mogen gemeenten thans alleen parkeerbelastingen heffen ‘ter regulering van het parkeren’.
De wijziging zal hieraan een tweede grond toevoegen, namelijk het heffen van parkeerbelastingen ‘ter verbetering van de milieukwaliteit’. Er is evenwel nog geen voorstel voor de benodigde wetswijziging bij de Tweede Kamer ingediend, aldus fiscaaljuridisch beleidsmedewerker bij het ministerie van Binnenlandse Zaken, Johan de Jong. Hij verwacht derhalve de wetswijziging niet eerder dan 1 januari 2009.
In de tussentijd zitten gemeenten niet stil. Onder meer de gemeenten Nijmegen en Amsterdam onderzoeken manieren om ‘schoon’ autogebruik te belonen en te stimuleren. Een systeem van ‘milieukortingen’ op de parkeertarieven staat in Nijmegen al stevig in de steigers. Ook de voors en tegens van mogelijke andere beloningsvormen met betrekking tot het parkeren, zoals het voorrang verlenen aan schonere auto’s bij het verkrijgen van een parkeervergunning, worden bekeken.

Nijmeegse plannen
Nijmegen is al ver. Hier ligt een uitgewerkt voorstel om op basis van milieukenmerken van voertuigen milieukortingen te geven. Het is onderdeel van het Nijmeegse Meerjarenplan Parkeertarieven, waarover de gemeenteraad in september een besluit zal nemen.
Uitgangspunt van het Nijmeegse systeem van milieukortingen is dat ‘schone’ parkeerders moeten worden beloond. Zij moeten een gedifferentieerde ‘milieukorting’ op de parkeertarieven krijgen. Hoe schoner de auto, hoe hoger de korting. Het voorliggende systeem betreft uitsluitend vergunninghouders en niet de parkeerbezoekers.
Voor de indeling van vervoermiddelen naar milieuvriendelijkheid maakt Nijmegen gebruik van een voorstel van de Landelijke werkgroep Differentiatie Parkeertarieven, waarbij twee dimensies worden onderscheiden: de milieuklasse (naar type brandstof) en de gewichtsklasse.
De milieuklasse bestaat uit vijf categorieën: 1. innovatieve auto’s (aardgas, Euro 6, flexifuel); 2. benzine en LPG; 3. diesel met roetfilter affabriek; 4. diesel met roetfilter nageplaatst; 5. diesel zonder roetfilter.
De gewichtsklasse telt drie categorieën: 1. lichte categorie tot 850 kg; 2. middencategorie (tussen 850 en 1850 kg); 3. zware categorie (meer dan 1850 kg). Deze indeling maakt verschillende combinaties en bijbehorende milieukortingen mogelijk. De kortingen variëren in het Nijmeegse voorstel van 100 procent voor de lichtste, innovatieve auto tot 0 procent voor zware dieselauto’s. In de meeste gevallen zal de korting rond de 20 procent bedragen.
Naast de korting op parkeertarieven wordt voorgesteld om ‘schone’ parkeerders ook andere voordeeltjes te verstrekken, bijvoorbeeld om bij aanvraag van een parkeervergunning voorrang te verlenen aan auto’s uit de hoogste (schoonste) milieuklasse.