Noord-Nederland krijgt EU-subsidie voor waterstof

Groningen, Drente en Friesland krijgen subsidie voor hun 'Hydrogen Valley'. De Europese Commissie heeft het project geselecteerd voor een subsidie van 20 miljoen euro met een publiek-private cofinanciering van 70 miljoen euro.

De subsidie is bestemd voor de ontwikkeling van een volledig functionerende groene waterstofketen in Noord-Nederland. Uiterlijk januari 2020 kan het zesjarige project van start.

Koplopers

Minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat): “Dit is een mooi voorbeeld hoe Groningen, Drenthe en Friesland voorlopers zijn als nieuwe duurzame energie-provincies. Omdat het Groningengasveld in 2022 sluit, biedt dit project het noorden van het land mooie kansen en werkgelegenheid. De regio heeft alles in huis koploper te worden in de energietransitie.”

Hele keten

De subsidieaanvraag is afgelopen april gedaan door het HEAVENN-consortium, dat bestaat uit 31 publieke en private partijen uit zes verschillende Europese landen. Het HEAVENN-project is uniek omdat het de hele waterstofketen omvat en plaatsvindt in een geografische regio.

Integrale groene waterstofketen

Het project bestaat uit de projectie van volledige 'groene' waterstof, en de opslag, transport en distributie van waterstof, evenals de toepassing van waterstof voor de energievoorziening voor zowel de industrie als de gebouwde omgeving en in de mobiliteit.

Bestaande aardgaspijpleidingen zullen worden omgebouwd tot waterstofleidingen, en op het nieuwe waterstofleidingen worden aangelegd in Delfzijl en Emmen. In Veendam moet een ondergrondse waterstofopslag gerealiseerd worden bij HyStock. In Hoogeveen en Groningen zal de waterstof gebruikt worden voor het verwarmen van huizen, in Delfzijl en Emmen voor industriële toepassingen. De waterstof wordt ook beschikbaar gesteld voor de mobiliteitssector. Er komen waterstoftankstations in Groningen en Emmen bovenop de reeds geplande in Pesse, Groningen en het al operationele tankstation in Delfzijl.

Ten slotte wordt een binnenvaartschip gebouwd dat op waterstof vaart, en de groene waterstof zal worden ingezet voor de productie van kerosine voor vliegtuigen.

Groene waterstof
Waterstof is onderverdeeld in drie categorieën: grijs, blauw en groen. Om waterstof te produceren is stroom nodig. Waar deze stroom vandaan komt, bepaalt grotendeels in welke categorie de waterstof valt. Grijze waterstof is nu nog het meeste voorhanden maar wordt voornamelijk opgewekt door gebruik te maken van stroom uit kolencentrales of andere fossiele brandstoffen. Blauwe waterstof kan bestaan uit zowel groene als grijze waterstof. Volledige groene waterstof houdt in dat de waterstof geproduceerd is met energie uit milieuvriendelijke, hernieuwbare bronnen, zoals zonne- of windenergie. De stroom wordt dan gebruik voor het proces van elektrolyse, waarbij de H (waterstof-) atomen uit water (H2O) worden gescheiden.