Verkeer en Waterstaat wil praktijkproef groepsgewijs ritsen

Niet druppelsgewijs, maar met scheutjes tegelijk. Zo kan het nieuwe groepsgewijze 'ritsalternatief' van Rijkswaterstaat worden betiteld dat ruim 200 automobilisten eind vorig jaar op de verlaten luchtmachtbasis Twente in Enschede beproefden. Eerste indruk: het stroomt beter en het irriteert minder.

Na evaluatie volgt in het vroege voorjaar het besluit of Rijkswaterstaat er letterlijk en figuurlijk mee 'op straat' gaat. Mogelijkheden genoeg, zegt Lindy Molenkamp, programmamanager filevermindering van het ministerie van Verkeer en Waterstaat, doelend op de vele groot-onderhoudswerkzaamheden op het snelwegnet. Dáár, maar ook bij zware incidenten waar weginspecteurs aan te pas komen, kan het groepsgewijs in elkaar voegen van verkeersstromen van twee naar één strook winst bieden.
Waar, om welke reden dan ook, een snelwegrijstrook wordt afgekruist, keldert onmiddellijk de doorstromingscapaciteit van de doorgaande strook van 2400 naar 1500. De schokbeweging die daarop volgt, verergert de file. Na de prikkelende oproep voor nieuwe anti-file-ideeën van minister Karla Peijs, werd het nu uitgeteste ritsalternatief door zowel leek als professional genoemd. Het is één van de rond 40 maatregelen van het ministerie om de eerstkomende jaren het fileprobleem te beteugelen.
Op de Twentse luchtmachtbasis werden telkens tien automobilisten per strook tegelijk doorgelaten. Dat minimaliseert de nadelen van de druppelsgewijze doorlating. Bij nog grotere 'blokken' ligt technisch gezien extra doorstromingswinst in het verschiet. 'Maar', zegt Molenkamp, 'daarbij kan de snelheid van de passerende verkeersstroom te hoog worden en komen veiligheid en irritatie in het geding.'
Dat laatste is niet onbelangrijk: ritsen en de manier waarop dat in Nederland tot nu toe (niet) gaat, scoort hoog in de Top 10 van snelwegergernissen. Het gaat niet alleen om vermindering van verliestijden, maar ook om acceptatie.
'Enschede' moet nog worden geëvalueerd, maar de eerste indruk is dat er voor het nieuwe idee voldoende draagvlak is. 'Wel denk ik dat het optimum van enerzijds doorstroming en anderzijds veiligheid en acceptatie vooralsnog eerder bij blokken van zes à acht auto's ligt dan bij blokken van tien of 12 auto's tegelijk', aldus Molenkamp. Hoewel zij niet uitsluit dat het laatste bij staande praktijk en gewenning op den duur alsnog mogelijk kan worden.
Los van een mogelijke praktijkproef, is voor dit jaar een nieuwe massamediale campagne 'filerijden' in voorbereiding. Niet alleen ritsen maar ook spitsstrookrijden, het (niet) wisselen van rijstrook en in het algemeen homogenisering van de verkeersstroom zijn thema's om de filemores te verbeteren.