‘Zolang ik fiets…’

vrijdag 18 december 2015
timer 4 min

‘Fietsles? Ja, dat lijkt me wel wat voor mijn kleinkinderen! Ik fiets al mijn hele leven, ik weet precies wat wel en niet kan. Als ik zover ben dat ik fietsles nodig heb, nou dan stap ik af hoor.’ Een typerende reactie van een 70 jarige deelnemer aan het project ‘Zolang ik fiets’, die een direct een inkijk geeft in dit project over ouderen en veilig fietsen.

In Nederland wordt fietsen ons met de paplepel ingegoten en is onder ouderen ook stijgend populair. Sinds 1993 is het aantal fietskilometers door 50-plussers met maar liefst 60 procent gestegen. Keerzijde is dat het aantal ouderen met ernstig letsel sinds 2000 al met 50 procent is toegenomen (*).


Met het onderzoeksproject ‘Zolang ik fiets’ is op verzoek van de minister van Infrastructuur en Milieu de uitdaging aangegaan om ouderen veilig gedrag te ontlokken. Doel van het project was het ontwikkelen van een aantal praktische interventies, gericht op het bevorderen van de fietsveiligheid van ouderen.

Interdisciplinair team
Om dit gedragsvraagstuk te onderzoeken én te ontwikkelen is een interdisciplinair team samengesteld van gedragsexperts en service designers. Voor dit project werkten onderzoekers vanuit het lectoraat Crossmediale Communicatie in het Publieke Domein, Publab, van Hogeschool Utrecht samen met het service design bureau Ideate en U CREATE, Centre Of Expertise Creatieve Industrie.

Persona’s

Ten eerste zijn inzichten verzameld met betrekking tot de mogelijkheden die er zijn de oudere fietser daadwerkelijk te bereiken en te motiveren. Deze inzichten zijn vertaald naar vier persona’s; vier groepen van ouderen waarvoor gerichte interventie kan plaatsvinden.

Deze persona’s zijn: Annie, Bert, Carla en Diny. Annie stopt te vroeg met fietsen en is zeer beïnvloedbaar, terwijl Bert moeilijk beïnvloedbaar is, veel fietst en waarschijnlijk veel te lang in onveilige situaties door zal blijven fietsen. Carla weet dat ze ouder is, maar moet helaas blijven fietsen om mobiel en onafhankelijk te blijven, terwijl Diny heel redelijke afwegingen maakt en juist een positieve factor van beïnvloeding in haar omgeving kan zijn.

De Toolkit

Tijdens het project is ervoor gekozen een toolkit, een praktische interventie, te ontwerpen voor Carla en Bert, en daarnaast gebruik te maken van de positieve invloed van Diny op andere ouderen. Annie weer op de fiets te krijgen valt buiten de scope van dit project. Een inkijkje in de werking van de toolkit. 

De ‘Aftrapmiddag’

De aftrapmiddag betreft een workshop waarin ouderen met elkaar in gesprek gaan over het thema ‘ouder worden en fietsen’.

Doel is dat ouderen informatie met elkaar delen over algemene fietsrisico’s en persoonlijke handelingsperspectieven voor zichzelf formuleren om veiliger te (blijven) fietsen. Het resultaat moet zijn dat ouderen na deze middag een goed beeld hebben gekregen van de verschillende fietsrisico’s en wat zij zelf kunnen doen om veiliger te fietsen.

De ‘Zolang ik fietstocht’
Tijdens de ‘Zolang ik fietstocht’ gaan ouderen met een fietscoach, wijkagent en iemand van de gemeente op pad. Bij risicovolle locaties bespreken zij de verkeerssituatie en oefenen met veilige fietsvaardigheden. Doel is om de persoonlijke handelingsperspectieven van de ouderen in de praktijk te oefenen. Ook is er nazorg om het gedrag te bestendigen. Het resultaat moet zijn dat ouderen na deze middag nieuw gedrag geoefend hebben om veiliger te fietsen en dat hun kennis van verkeersregels is opgefrist.

De ‘Mobiele Opstapmiddag’

De ‘Mobiele Opstapmiddag is een mobiele workshop op locatie, waar ouderen (op de fiets) toevallig langskomen en met elkaar, en met de organisatie in gesprek gaan over het thema ‘ouder worden en fietsen’. Doel van deze workshop is dat ouderen informatie met elkaar delen over algemene fietsrisico’s en persoonlijke handelingsperspectieven voor zichzelf formuleren om veiliger te (blijven) fietsen. Het resultaat moet zijn dat ouderen na deze korte workshop een goed beeld hebben van de verschillende fietsrisico’s en wat zij zelf kunnen doen om veiliger te fietsen. Hiermee kunnen zij hun weg vervolgen.

Tips

De beschrijving van de interventies geeft handvatten om in de eigen gemeente aan de slag te gaan met het thema ‘Veilig fietsen voor ouderen’. Enkele aanvullende tips daarvoor zijn: zoek in uw gemeente naar ouderen die als aanjager kunnen en willen fungeren. Praat met deze mensen over dit project. Zorg ervoor dat er ruimte komt op de activiteitenagenda van verenigingen voor het onderwerp ‘Veilig fietsen voor ouderen’.

Fase 2

Eind 2015 is fase 2 gestart waarin wordt onderzocht wat ervoor nodig is om de pilot op te schalen en duurzaam effect te sorteren.

Klik hier om de pdf 'Zolang ik fiets' te downloaden.

mail_outline

Aanmelden voor de nieuwsbrief

Reactie plaatsen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.