Marijn Kik, gemeente Utrecht: ‘Naast beleidsadviseur heb ik tevens een rol gehad als omgevingsmanager’

donderdag 22 december 2016
timer 5 min
Marijn Kik, adviseur mobiliteitsbeleid bij de gemeente Utrecht: 'Je kunt dit project gerust een mobiliteitsproject noemen ‘met een bredere opgave dan mobiliteit’

In Utrecht wordt iets anders gevraagd van beleidsambtenaren dan voorheen. ‘We moeten samen met de mensen in de wijk vorm geven aan mobiliteit en veel meer de gebruiker centraal stellen. Samen (uitvoerings)beleid maken betekent ‘er meer op uit gaan en samen de stad maken’. Dat ervaart Marijn Kik, adviseur mobiliteitsbeleid. ‘Verkeer, vervoer en openbare ruimte zijn in ons beleid steeds meer met elkaar vervlochten omdat we de kwaliteit van de openbare ruimte centraal stellen.’

Marijn Kik spreekt over de pilot A. van Ostadelaan die al tijdens de visievorming op mobiliteit in Utrecht vooruitliep op het nieuwe duurzame mobiliteitsplan. ‘Met dit project wilden we bestuur en burgers alvast laten zien waar we met de visie naar toe willen.’ Je kunt dit project gerust een mobiliteitsproject noemen ‘met een bredere opgave dan mobiliteit’. De aanpak van deze Utrechtse laan die uitmondt in een complexe vijfsprong, staat niet alleen symbool voor de recent aanvaarde visie ‘Utrecht Aantrekkelijk en Bereikbaar’, maar zelfs al model voor het daarop volgende duurzame mobiliteitsplan ‘Slimme routes, Slim regelen en Slim bestemmen’.

‘Deze aanpak kenmerkt zich nadrukkelijk vanuit de gebruiker’, legt Kik uit. ‘In plaats van eerst naar het CROW-boekje te grijpen, hebben we bewoners en gebruikers gevraagd hoe zij de ruimte van de laan, ter hoogte van de vijfsprong ervaren en beleven; zowel als voetganger, fietser en automobilist.’

Komen tot een gezonde stad
Kik: ‘Uitgangspunt voor de aanpak was conform de stadsvisie: het doorgaande verkeer uit de stad en meer ruimtelijke kwaliteit bieden om te komen tot een gezonde stad. Hoe je dat precies doet, hebben we in deze pilot onderzocht. De ambitie geeft steeds het kader, de uitvoering kan per gebied in de stad verschillen.’

Stappen
Op de A. van Ostadelaan moest wat gebeuren. De laan ter hoogte van de vijfsprong was verkeerskundig ingewikkeld, stenig en matig onderhouden (zie foto voor). Kik: ‘We startten met gesprekken met de buurtbewoners en met de ondernemersverenigingen. Ook het nabijgelegen ziekenhuis stond open voor een probleemanalyse. Samen met collega’s van stedenbouw heb ik in eerste instantie een stip op de horizon geplaatst: wat is vanuit stedenbouw een mooi eindbeeld en welke stappen dienen we te doorlopen om daar te komen. Nog geen blauwdruk, maar inspiratie om mee aan de slag te gaan met de buurt.

Met deze aanpak volgden we grotendeels de functional-ambiancemethode die is ontwikkeld aan de Hogeschool Rotterdam onder begeleiding van stedenbouwkundigbureau De Urbanisten. Met ‘functional ambiance’ kijk je met een andere dan alleen een verkeerskundige blik naar een gebied. Het gaat in eerste instantie ook veel minder om de inrichting, maar om het gebruik, de functies en de ambities. Je praat dan dus niet meteen over waar het verkeer moet rijden of parkeerplekken moeten komen, maar je kijkt bijvoorbeeld eerst naar de identiteit van de plek of de oversteekbaarheid en of er bijvoorbeeld veel kris-krasbewegingen zijn. Dan wel, of de doorstroming meer of minder nadruk verdient. Hiermee wordt een ambitie voor de plek ontwikkeld waar vanuit de gebruiker nagedacht is.’

Offers
‘We hebben op basis van de gesprekken een hoge ambitie neergelegd en zijn pas vandaaruit gaan tekenen. De verkeersruimte is flink afgenomen omdat de verblijfsfunctie van de plek belangrijker is geworden. Bovendien verdween er een VRI. We hebben ons vervolgens verkeerskundig goed voorbereid: Goudapppel Coffeng voerde een verkeersaudit uit en RoyalHaskoningDHV maakte een verkeerssimulatie op basis van het huidige, en zelfs een groeiend verkeersaanbod. Daaruit bleek dat de straten met een afname van de verkeersruimte ook nog functioneren als de verkeersintensiteiten niet minder zouden worden. Voordeel van de brede aanpak bij de start van het proces, is dat je uiteindelijk veel ambassadeurs hebt voor je ambitie.’

Grootste compliment
De pilot A.van Ostadeplaan is nu voor 99 procent opgeleverd. Kik:’ Er komen nog extra bomen bij. Nu is het misschien nog een beetje kaal, maar in het voorjaar ziet het er vast al heel anders uit. Voor sommige mensen kan het nog even wennen zijn dat de verkeerslichten weg zijn, want het is en blijft een vijfsprong. Als het vanuit verkeersveiligheid noodzakelijk is nemen we nog extra maatregelen. Het grootste compliment dat ik hoorde is dat in andere delen van de stad mensen vragen om ook zo’n ‘Ostadeplein’ bij hen in de buurt.’

De eerste keer
‘Dit was voor mij de eerste keer om zo te werken. Als beleidsadviseur zat ik nu veel dichter op de praktijk en werd min of meer omgevingsmanager. Je ziet zo meteen een effect van je beleidsvisie in de stad. Ik blijf natuurlijk van de inhoud en heb er een projectmanager bij gezocht die ik van de inhoud kon voorzien. Dat heeft geholpen. Er is zeker wat veranderd.’ 

De Adriaen van Ostadelaan in Utrecht vóór en na de uitvoering van een herinrichtingspilot vooruitlopend op het nieuwe duurzame mobiliteitsbeleid:


 

 

Reactie plaatsen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.